Paul Gavarni - Ο άνθρωπος με το σακίδιο (Young Man with Knapsack)

ο Λόγος Εν κινήσει 

Τα παραμύθια μιλούν για τη Μεταμόρφωση με το τροπικό επίρρημα “ξαφνικά”

Το ίδιο περίπου μα με άλλο μηχανισμό συμβαίνει στους μύθους

Η διαφορά έγκειται στο ότι στη μυθολογία άλλοτε δηλώνεται ρητά κι άλλοτε υπονοείται η ροή, τα δυσδιάκριτα γεγονότα ή συνθήκες που οδηγούν στη Μεταμόρφωση.

Έτσι το “εξαίφνης” έχει την έννοια του “αναπάντεχου” για τον παρατηρητή μα για την εσωτερική ζωή του ήρωα είναι ένα σημείο στη ροή της εξέλιξής του, Μια φωτογραφία θα μπορούσαμε να πούμε μιας συγκεκριμένης στιγμής. Η μορφοποιημένη έκφραση άλλοτε μιας επιθυμίας άλλοτε μιας αναγκαιότητας.

Οι φιλόσοφοι του αρχαίου κόσμου μιλούν για την αέναη μεταβολή με σαφέστερο εκφραστή τον Ηράκλειτο αλλά και η σύγχρονη επιστήμη τοποθετείται γι’ αυτό το βασικό δεδομένο της ζωής.

“Τα πάντα ρει”. Και Θα ήταν οξύμωρο να σκεφτούμε πως η φιλοσοφική σκέψη ακόμη και η επιστήμη έρχεται σε ρήξη με τους μύθους και τα παραμύθια, εξαιτίας της συχνής χρήσης του επιρρήματος “ξαφνικά”, μιας και αναγνωρίζουμε πλέον καθαρά πως μια κοινή λειτουργία και των δυο είναι να μεταφέρουν με άλλη οπτική και τρόπο, τη σοφία του κόσμου

Το “εξαίφνης” της παραμυθίας και εν γένει της μυθοπλασίας δεν αποτελεί απλά ένα στατικό σημείο μια εμφάνιση απ το πουθενά. Είναι αναπάντεχο μόνο στα μάτια των “άλλων” ενώ για τον ίδιο τον ήρωα αποτελεί την ελάχιστη εκείνη στιγμή της υλοποίησης και περισσότερο ίσως της συνειδητοποίησης της υλοποίησης.

Την εμφάνισης της νέα μορφής στον κόσμο, σε κοινή θέα. Κάτι σαν κοινοποίηση η ακόμη και κοινωνικοποίηση μιας ήδη υλοποιημένης αναγκαιότητας για τη συνέχιση του κόσμου -προσωπικού και συλλογικού - Η εμφάνιση της νέας ανανεωμένης ύπαρξης.

Τα διαρκώς μεταμορφούμενα υποκείμενα δεν στέκουν ακίνητα Συνδιαλέγονται μεταξύ τους καθώς βρίσκονται στην πορεία μιας νέας μη εκδηλωμένης ακόμη μεταμόρφωσης

Έτσι, η αναζήτηση του νοήματος της ζωής, τα μεγάλα ερωτήματα που ταλανίζουν τον άνθρωπο αιώνες, αποκτούν άλλη διάσταση Αφορούν πλέον την Εμπειρία του να είσαι ζωντανός, εν κινήσει

Η μια στιγμή, η μια κίνηση συνδέεται με μια άλλη. Αν εκ των υστέρων προσθέσουμε ανάμεσα τους έναν ικανό αριθμό παύσεων (αν τις κάνουμε άηχες κι αόρατες τις δράσεις ) τότε οι δυο Στάσεις -το πριν και το μετά - μπορούν δείχνουν απόλυτα διαφορετικές σα να τις ασκεί άλλο σώμα

Στη μυθολογία των λαών, η Μεταμόρφωση δεν πάει κόντρα στη λογική -όπως φαντάζει αν τη δούμε στατικά ή ακόμη περισσότερο στη ιλιγγιώδη ταχύτητα των ημερών μας – μα οι ήρωες όποιοι κι αν είναι αυτοί -άνθρωποι, ποτάμια, δέντρα, ζώα, προσωποποιημένες ιδιότητες ηρώων ακολουθούν την εσωτερική τους κίνηση πότε σε αρμονία και πότε σε σύγκρουση με το περιβάλλον. Πότε πατούν στις αντιθέσεις και πότε στις ομοιότητες

Πότε αναλύουν κι αναλύονται και πότε συγκλίνουν και συνθέτουν πότε διαχωρίζουν και διαχωρίζονται, διαμοιράζονται και πότε ενώνουν, συγκλίνουν, ολοκληρώνουν.

Αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται αέναα άλλοτε ως εσωτερική κι άλλοτε απτή, ορατή και κυρίως εκφρασμένη και  δηλωμένη μέσω της μορφής και του Λόγου

Πλην του Δία που είχε το χούι της μεταμόρφωσης ψωμοτύρι, καθότι ο άρχων των Θεών.

Οι μύθοι των λαών δένουν το λόγο άρρηκτα με κάθε υλική υπόσταση

Κάθε μεταμορφούμενο δηλώνει ρητά τον εαυτό του Έτσι ο Λόγος αποκτά τη διάσταση της επιβεβαίωσης και είναι μέσο εδραίωσης κάθε μεταμόρφωσης

“Ακούστε όχι εμένα, αλλά το λόγο” λέει ο Ηράκλειτος δίνοντας στο λόγο υπόσταση υλική και συγκεκριμένη ενώ τα πάντα βρίσκονται σε ροή

Οι μύθοι των λαών περιγράφουν μυριάδες μεταμορφώσεις. Οι λόγοι των μεταμορφώσεων αυτών φαντάζουν καθημερινοί σχεδόν απλοϊκοί. Άλλες φορές γίνονται από έρωτα, άλλες από φόβο, ή απ’ την ανάγκη να γλυτώσει ο ήρωας από κάποια τιμωρία ή ανομία που έπραξε κόντρα στη φύση και στους θεούς ή σε κάποιον δυνατότερο. Όλες όμως αποτελούν ένα μέσο για την επιβίωση είτε του ίδιου του ήρωα είτε των αξιών του.

Στις κοσμογονίες των λαών οι μεταμορφώσεις συνδιαλέγονται με τη διττότητα. Με το αυθύπαρκτο, το θεϊκό,το αυτόνομο απ τη μια κι απ την άλλη, με την αλληλεξάρτηση είτε από τη φύση είτε από κάποια ιδιότητα αλλά και τις αντιστοιχίες στον ανθρώπινο κόσμο.

Κάθε εποχή αντιπροσωπεύεται από τη μυθολογία της στο γνωστικό επίπεδο της σοφίας του κόσμου

Οι μύθοι της μοιάζουν με ακτινογραφία της ραχοκοκαλιάς της

Βέβαια με τον όρο μυθολογία ο νους μας πάει σε παλιότερες εποχές μα αν εξετάσουμε τους θρύλους του περασμένου αιώνα θα δούμε πολλές ομοιότητες με τη κλασική μυθολογία

Κι όπως όλα βρίσκονται σε απόλυτη και δυναμική αντιστοιχία, έτσι και η μυθολογία εκφράζεται τόσο στην “εξωτερική” όσο και στην “εσωτερική” ζωή των ηρώων και των κοινωνιών.

Πρώτα γεννιέται εντός κι ύστερα εμφανίζεται “εξαίφνης” κάποια στιγμή και επικοινωνεί τις συγκλίσεις και τις συγκρούσεις που φέρει.

Όμως πέρα απ’ τα γεγονότα, τις δράσεις και κυρίως την εμπλοκή με το “μαγικό” -το πέρα απ τις ανθρώπινες δυνάμεις - υπάρχει ένας άξονας που διατρέχει τους μύθους όλων των λαών κι όλων των εποχών και δεν ξέρω αν αυτό μπορεί να συμβάλει στην αναγνώριση της μυθολογίας μιας εποχής καθώς αυτό το κρίνει ο μελλοντικός χρόνος, μα σίγουρα μπορεί να φωτίσει την αναγνώριση της προσωπικής μυθολογίας.

Αυτό αποτελεί τον στόχο στην Ομάδα Αφηγηματικής Δράσης- Μεταμορφώσεις από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας της

Είναι ένα πεδίο επιπλέον διερεύνησης για τη φετινή ομάδα

Τι κινεί; Τι είναι αυτό που προκαλεί τη δράση στις ιστορίες μας; στην ιστορία μας;

Κι εκεί, μέσα απ τις προσωπικές του κάθε ενός συγκλίσεις κι αντιθέσεις να γεννηθεί με μορφή αναγνωρίσιμη με Λόγο η κυοφορούμενη μυθολογία μας. Γι αυτό φέτος η ομάδα θα διαρκέσει 8+ 1 μήνες Από Οκτώβριο έως Μάιο και τον Ιούνιο τα γεννητούρια, η παράστασή μας

για την Ομάδα Αφηγηματικής Δράσης - Μεταμορφώσεις (c)

Μαρίνα Χατζηκυριάκου